Posty

Wyświetlanie postów z marzec, 2023

Rachmonim bnei rachmonim: Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia

Obraz
  „Żydzi to <dzieci miłosierdzia> (bne’i rachmonim), (…) d obroczynność żydowska nie ma sobie równych”, pisze dziennikarz na łamach tygodnika „Izraelita” w 1903 r. Najnowsze wydawnictwo Fundacji Nobiscum autorstwa Gabrieli Nowak-Dąbrowskiej stanowi prezentację inicjatyw charytatywnych podejmowanych przez społeczność żydowską w Płocku od XIX wieku do czasów powojennych. Wiedzmy, że pojęcia dobroczynność i filantropia w kulturze żydowskiej nie są tożsame. „W judaizmie dobroczynność (hebr. cedaka) jest rozumiana jako nakaz religijny, akcentujący potrzebę opieki nad najuboższymi, natomiast filantropia czerpie korzyści ze świeckiej idei humanitaryzmu, podkreślając potrzebę solidarności z ubogim obywatelem”, pisze autorka. W imię tych obszarów płoccy Żydzi podejmowali szereg różnych działań, archiwa i prasa są pełne świadectw tych starań.  Jednym z nich jest powołanie w 1872 r. Szpitala Żydowskiego im. Izaaka Fogla przy ul. Misjonarskiej 7. Choć szpital, a zarazem przytułek dla k

Będę czekać całą noc

Obraz
  Debiutancką powieść płocczanki Justyny Luszyńskiej wypada nam wstawić na półkę z napisem romanse. Jest zwinna, wartka i wbrew okładce nie obiecuje niczego, poza dobrą zabawą. Ola, bardziej znająca się na rozliczaniu rachunków niż facetach, w sobotni poranek obudziła się w łóżku przystojnego, bogatego architekta Piotra. Od czwartku zabawa zaszła tak daleko, że nawet zdążyli się pobrać. Oboje po powrocie do przytomności o tym nie pamiętają. Ksiądz nie chciał udzielić im ślubu, bo „byli narąbani jak drewno pod lasem”, ale stosowna opłata go przekonała. Tak zawiązuje się akcja książki. Jej treść to narosłe wokół tego perypetie, komedia omyłek i udawanie kogoś innego. Ten związek, dla Piotra architekta przypomina mezalians. Ola jest według niego źle ubrana, uczesana i  ciągle wpada w tarapaty. Niczym Pigmalion lepi ją według swojego gustu zabiera na hojne zakupy i do fryzjera (bardzo dobra scena wyjścia na centrum handlowego). To nie jest powieść filozoficzna, ma się dziać i istotni