Papuga nie daje za wygraną



Sarkofag to kolejny tom Serii z Papugą. Zuza Lewandowska wciąż jest numerem jeden. Ostrowski inwestuje w tę postać, słusznie uznając, że jej silna osobowość może ciągnąć całą serię. Poznajemy coraz to nowe zwyczaje ekscentrycznej prawniczki. „Zuza po wyjściu Wiśniewskiej długo jeszcze siedziała w fotelu i paliła extra mocne, co jakiś czas popijając je koniakiem [najczęściej stockiem]. Zebrało jej się na filozoficzne rozmyślania o życiu. Im więcej alkoholu absorbował jej organizm, tym głębsze były to przemyślenia.” Alkoholowe sesje zdarzają się Zuzie coraz częściej, zapija stres, szczęście (okazja do świętowania jest szczególna, zapewniam),a często pije bez okazji w towarzystwie złośliwej papugi i cierpliwego psa Borysa. Zołza jest bezczelna, jej ataki na władzę ludową ostre jak żyletki Polsilver, które wciąż kradnie gach współlokatorki Zuzy (patologia!). W końcu ten prostak Mariański postanawia ją zastrzelić.
Oczywiście papuga przechytrza aparatczyków i kapitana Mariańskiego, bo jest symbolem wszelkich sposobów ośmieszania komunistów, tak jak Mariański - tępego milicjanta.
Akcja dzieje się w latach 70. w Płocku. Intryga jest zajmująca, dwuwątkowa. Pierwszy z wątków dotyczy zamieszanego, właśnie, w co?, kuzyna Lewandowskiej i sięga czasów wojennych, drugi jest, zważywszy na świat przedstawiony, całkowicie współczesny. Zuza krokiem szeryfa rozbija bank, po drodze rozwiązując dwie drobne sprawy. Jedna jest groteskowym pokłosiem dożynek w Płocku w 1976 roku i wymaga wezwania na świadka Edwarda Gierka.
Książkę świetnie się czyta, jest chyba najlepszą z trzech dotychczasowych powieści o Zuzie. Ostrowski docenia swoich bohaterów, zarówno głównych, jak i epizodycznych. Nowa postać Pawlakowej  i przyjaciele jej męża, nawet sąsiadka Borkowska otrzymali należne im miejsce i przymioty. To postaci, które dużo przeszły żałosne w swym kłamstwie i podlizywaniu się Zuzie, słowem pełna galeria grzeszków i dziwactw. Tu i ówdzie poprzetykana, jak rodzynkami, tajniakami w płaszczach i kapeluszach.
W dodatku ubecy snują się po płockich ulicach. Aż się prosi, aby im towarzyszyć…

Milena

Jacek Ostrowski: Sarkofag, Warszawa 2019

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Wierzmy wierszom

Obraz
  Co trzeba? Na to pytanie polska poezja daje znakomitą odpowiedź: „Trzeba z żywymi naprzód iść”. Ona sama ma z tym postulatem Adama Asnyka pewien kłopot, bo dawne echa, szczególnie romantyczne, wabią w przeszłość jak świtezianki. Jednak ważniejsza jest obecność autorów, którzy zwracają uwagę nadążaniem za literacką rzeczywistością, byciem w ruchu, trzymaniem ręki na pulsie świata. Jednym z takich poetów jest Jacek Maria Hohensee. Jego utwory z tomiku Piasek czyta się tak, jakby informacja w biogramie na końcu książki „urodzony w 1943” była błędem, chochlikiem drukarskim. Piasek opublikowała warszawska Fundacja Duży Format, więc biogram skupia się na informacjach o wartości ogólnopolskiej (że twórca to ceniony pisarz i malarz, autor scenariuszy do spektakli i filmów, a także scenografii dla Teatru Telewizji i innych programów TVP), natomiast pomija szczególny związek artysty z Płockiem. I to związek podwójny: Jacek Maria Hohensee od kilku dekad regularnie robi s...
Czytaj więcej

Gdzie jest ta ulica, gdzie jest ten dom?

Obraz
Dawno, dawno temu, kiedy nie było jeszcze ulicy Kościuszki, pracownicy zatrudnieni w głównym budynku Książnicy Płockiej pracowaliby… na peryferiach? Umówmy się, że obecny układ urbanistyczny ścisłego centrum Płocka jest efektem regulacji pruskiej z pocz. XIX w. Większość ulic (Tumska, Stary Rynek, Sienkiewicza, Kolegialna, Bielska) pojawia się dopiero na planie miasta z 1803 r., wykonanym przez budowniczego pruskiego Schmida. I nikt tego nie zmieni. Natomiast książka Gryszpanowicza znakomicie pokazuje, co – na przestrzeni dziejów - mogą zrobić ludzie mając do dyspozycji  władzę,  śrubokręt i nieme tabliczki gotowe na każdą nazwę. Nie, nawet nie muszą mieć wiedzy toponomastycznej, o rozsądku nie wspominając.  Najłatwiej zmieniać ulice i pomniki. Nowe osiedla nie dorobiły się swojej historii, choć już są spory, na przykład o rondo na Podolszycach Południe. Rada Osiedla chciała nazwać je Rondem Uśmiechu, zostało jednak Rondem Żołnierzy Wyklętych. Natomiast warto prz...
Czytaj więcej

Śmierć na bogato

Obraz
  Na spotkaniu autorskim Jacka Ostrowskiego w Książnicy Płockiej jedna z czytelniczek z pierwszych rzędów wyznała, że przeczytała najnowszą książkę autora w… cztery godziny. Czy to możliwe? Faktycznie mnóstwo w niej akcji, niewiele opisów, dużo złotych myśli, goryczy i mądrości. Jacek Ostrowski, który  w 10 książkach pisał o prawniczce Zuzie Lewandowskiej,  tym razem sięgnął po inną postać, ale znowu kobiecą. Agata o wielu twarzach i nazwiskach (jednym z nich jest Johnson) jest niezrównanym operatorem drona w amerykańskiej armii. Urodziła się w Płocku, ale wychowała w Stanach Zjednoczonych. Tym samym tradycyjnie, choć epizodycznie, pojawia się nasze miasto, a nawet sama podstarzała, choć nadal szybka i czujna Zuza Lewandowska. Agata, czarnowłosa przystojna kobieta, na wojnie w Syrii była torturowana i pozostały jej po tym paskudne blizny, nie tylko na twarzy. Jeśli używa maści, (jak znajdzie czas i ochotę), blizny rozjaśniają się i mniej bolą. ...
Czytaj więcej