Szanujmy wspomnienia



Na naszych oczach dzieje się coś niezwykłego. Płocczanie spotykają się, aby porozmawiać o najprostszych sprawach. Dzieciństwie, młodości, pierwszych fascynacjach szkolnych, bułkach, jakie kupowali w sklepie u Pelasi (w miejscu obecnego Klubu Rock ‘69). W ogóle dusza dziecka i dojrzewającego człowieka jest jak gąbka, chłonie wrażenia i osadza je w pamięci już na zawsze.  Grupa młodych mieszkańców naszego miasta (z zespołu muzycznego SANTIAGO przy parafii św. Jakuba i nie tylko) zapragnęła sięgnąć po zasoby wspomnień swoich babć i dziadków i innych zacnych seniorów. „W swojej pracy  (jestem lekarzem) często rozmawiam ze starszymi ludźmi. W rozmowach tych niejednokrotnie przebija się poczucie osamotnienia, bycia niepotrzebnym w pędzącym do przodu świecie”, pisze koordynatorka projektu Ewa Magierska.
Bohaterowie najnowszego wydawnictwa Książnicy Płockiej urodzili się zwykle w latach 20., 30., 40. ubiegłego wieku. Z tej racji mogą dzielić się swoim życiowym doświadczeniem i mądrością, a Płock na naszych oczach powraca do minionych lat.  Każda z 22 osób ma swoją opowieść. Choć często mówią o rzeczach znanych z przewodników, na przykład o płockich szkołach to jednak każdy inaczej zapamiętał swoją Małachowiankę, i swoją Wisłę. Inaczej wygląda rzeka u poetki Wandy Gołębiewskiej, a inaczej u filmowca Tadeusza Bystrama.
Często pojawia się wspomnienie wybrukowanych płockich ulic. Raz tak: „Gdy miałem szesnaście lat, jako młody kleryk byłem operowany z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego. W seminarium nasz rocznik miał taki zwyczaj, że klęczeliśmy na posadzce, nie w ławkach. Dlatego miałem poorane kolana. Przed narkozą pielęgniarka pyta: <Panie doktorze, to brukarz?>, <Nie, kleryk>”. (Ks. infułat Wojciech Góralski ur. 1939)
Innym razem tak: „Ulica Zduńska była wyłożona kamieniami. Miałam może cztery lata, kiedy układano te kamienie. Pamiętam potężną panią brukarkę, ubraną w gruby strój, która w towarzystwie dwóch panów na kolanach układała ulicę. Ich pracę kontrolował ówczesny pracownik rady miasta – <prezydium> – to się wówczas nazywało – pan Kazimierz Staszewski.” ( Maria Chyła, płocczanka, ur. 1950)
Książka pełna jest rodzinnych anegdot i scenek rodzajowych. Padają nazwiska legendarnych płockich nauczycieli, między innymi fizyka z Małachowianki prof. Karaskiewicza zwanego „Karasiem”, czy kapłanów. Wiele osób mówi o druhu Tadeuszu Milke i zespole „Dzieci Płocka”. Harcerstwo było szkołą życia i przepustką do wielkiego świata.  W oprawie graficznej, oprócz archiwalnych zdjęć, znalazły się współczesne prace pięciorga młodych płocczan, wśród nich dwóch studentek sztuk pięknych Oli Galewicz i Uli Grzelki. Muzeum Mazowieckie udostępniło fragmenty swoich archiwaliów, prezentowanych jako „Pejzaż pamięci”.
Książkę można kupić w Książnicy Płockiej przy ul. Kościuszki 6.

Milena

Płock wspomnieniami malowany. Rozmowy wnuków z dziadkami, red. Ewa Magierska, Płock 2019

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Gdzie jest ta ulica, gdzie jest ten dom?

Obraz
Dawno, dawno temu, kiedy nie było jeszcze ulicy Kościuszki, pracownicy zatrudnieni w głównym budynku Książnicy Płockiej pracowaliby… na peryferiach? Umówmy się, że obecny układ urbanistyczny ścisłego centrum Płocka jest efektem regulacji pruskiej z pocz. XIX w. Większość ulic (Tumska, Stary Rynek, Sienkiewicza, Kolegialna, Bielska) pojawia się dopiero na planie miasta z 1803 r., wykonanym przez budowniczego pruskiego Schmida. I nikt tego nie zmieni. Natomiast książka Gryszpanowicza znakomicie pokazuje, co – na przestrzeni dziejów - mogą zrobić ludzie mając do dyspozycji  władzę,  śrubokręt i nieme tabliczki gotowe na każdą nazwę. Nie, nawet nie muszą mieć wiedzy toponomastycznej, o rozsądku nie wspominając.  Najłatwiej zmieniać ulice i pomniki. Nowe osiedla nie dorobiły się swojej historii, choć już są spory, na przykład o rondo na Podolszycach Południe. Rada Osiedla chciała nazwać je Rondem Uśmiechu, zostało jednak Rondem Żołnierzy Wyklętych. Natomiast warto przejrzeć losy st
Czytaj więcej

Wody (S)krwią płynące

Obraz
„Cudze chwalicie, swojego nie znacie”. Przysłowie tyleż oklepane, co prawdziwe. Niedawno ukazała się książka o Skrwie prawobrzeżnej, autorstwa Arkadiusza Kozaneckiego, wielkiego pasjonata turystyki rowerowej, spływów kajakowych, na co dzień nauczyciela WF-u.   Jest to gawęda o zasilającej Wisłę rzece, którą płocczanie mają w zasięgu ręki, oparta o źródła historyczne i – co najważniejsze – rozmowy z mieszkańcami nadrzecznych miejscowości. Autor pisze o Skrwie prawobrzeżnej, ilustrując teksty fotografiami (zdjęcia obiektów na rzece wykonano z kajaka), jak i fragmentami map (współczesnych i historycznych). Według legendy nazwa rzeki pochodzi od wód skrwawionych w czasie bitwy między żądnym sławy cześnikiem Miecławem, a wojskami Kazimierza Odnowiciela. Bitwa rozpoczęła się w Winiarach koło Płocka, a zakończyła w Parzeniu nad rzeką, nazwaną później Skrwą. Wartki nurt od dawna był   wykorzystywany np. przez budowę młynów wodnych. Autor jest zafascynowany tym, jak woda meandrującej
Czytaj więcej

Ewangelicy z płockiej guberni

Obraz
  Wydawnictwo Książnica Płocka jakiś czas temu wzbogaciło się o książkę dr Krzysztofa Kłodawskiego Ewangelicy na terenie województwa/guberni płockiej w latach 1815-1914. Sam autor to znany i ceniony od przeszło 20 lat badacz społeczności ewangelickiej regionu płockiego. Jego nowa książka to w zasadzie zbiór różnych fragmentów wcześniejszych artykułów, jakie ukazywały się nie tylko w płockich czasopismach. Już w 2015 r. złożyły się one na pracę doktorską Kłodawskiego, którą Książnica Płocka teraz prezentuje w książkowym wydaniu. Specjalny, stricte naukowy charakter opracowania sprawia, że jest ono dedykowane w pierwszym rzędzie osobom zapoznanym z metodologią badań historycznych. Przypadkowy czytelnik będzie miał kłopot w spostrzeżeniu wszystkich, mniej lub bardziej ukrytych, walorów książki. Znudzą go być może tabele i ogrom zawartych w nich statystyk. Zniechęci chłodny styl autora. Tymczasem z punktu widzenia monografii historycznej poddanej rygorom naukowym doktoratu wymienione
Czytaj więcej